donderdag 9 augustus 2012

Internet Judo



Waarmee dan wordt bedoeld het geworstel dat je dóórmaakt als je probeert via desktop-research wat verder te komen in enige feitelijke onderbouwing voor je artikel.

Dát type judo valt soms nog niet mee, maar je léért er wel veel van. Véél zaken die in het judo gebruikelijk zijn, of door werkelijk iederéén worden geroepen en op clubsites gezet, blijken bij nader onderzoek niet te kloppen, of, er blijkt geen enkele historisch feitelijke onderbouwing voor te bestaan waardoor je er een dik vraagteken achter kunt plaatsen.

En dat is ook niet zo héél vreemd. Immers, ergens tussen WO-II en eind jaren vijftig was er geen snelle verbinding voor massale communicatie tussen Europa en Japan. Dus hoe moest je je vragen over judo beantwoord krijgen, direct uit de bron? Dat ging niet zo makkelijk. En bovendien sprak je geen Japans en de Japanner sprak géén Engels. Dus tot de bron geraken was lastig. En dan nóg. We hebben ook in dit blog herhaaldelijk geconstateerd dat óók Japanners gewoon mensen zijn, ja, zélfs Judo-Sensei, en dat ook deze mensen de eigenschap zaken ietwat anders voor te stellen dan het werkelijk is niet vreemd is! Dus ALS je al informatie direct uit Japan kreeg, en je  kon het vertalen, was vervolgens ook dan nog de vraag of het feitelijk wel juist was. Vanuit Japan kwam slechts incidenteel informatie. Het meeste werd overgedragen door Sensei die vanuit Japan hierheen werden gezonden, of uit zichzelf kwamen. En óók dáár moest je het meestal doen met de persoonlijke, gekleurde, interpretatie van de Sensei zelf. En soms waren die redelijk getroebleerd met Kodokan bijvoorbeeld. Al zat die Sensei een stuk dichter bij "het vuur", of de informatie exact klopte wist je niet. Daarbij, ook die Sensei spraken vooral in het begin beroerd Engels of Frans, dus de communicatie was ook dáár niet gemakkelijk. Nog even los van het feit dat een dergelijke Japanse Sensei niet direct openstond om alle geheimen uit het judo en rond de Kodokan aan de eerste de beste leerling over te dragen. Moeilijk dus!

Tegenwoordig is dat een enorm stuk gemakkelijker. Er is immers het verheugende internet! Niet alléén kan ik daar mijn schrijfseltjes op kwijt, het biedt ook razendsnelle wereldwijde communicatie. Waardoor als nooit tevoren historisch wetenschappers met een specialisatie in het judo zonodig real-time met elkaar kunnen communiceren en gegevens kunnen uitwisselen, en via allerhande fora met elkaar een feitelijk onderbouwd dossier kunnen opbouwen over allerlei interessante judo-cases. Dát kon vroeger niet. Want als de ene judo-researcher die in Madrid woonde over onderwerp X iets wilde weten, dan moest hij maar proberen uit te vinden wie zijn collega's waren die elders op de wereld iets onderzochten op dat vlak, en als hij dat dan uitgevonden had, moest die collega uit bijvoorbeeld Kyoto óók nog maar zien te bereiken!
Dat gaat dus tegenwoordig enorm veel gemakkelijker.

Maar het is nooit alles goud wat er blinkt, en het internet biedt de researcher ook vele valkuilen. Gelukkig hoort het tot het standaard werkprogram om alles te verifiëren alvorens te gebruiken. De professionele researcher  wéét dat, en doet dat als het goed is. Maar dat geld lang niet voor iedereen. Met de copy-en-paste toetsen lekker dichtbij op het toetsenbord is het immers makkelijker dan ooit tevoren om ergens vandaan even een "quote" op te halen (bijvoorbeeld van Kano Jigoro Shihan) om daar dan een héél bouwsel op te baseren en tot werkelijk schitterende conclusies te komen. Niet zelden echter bestaat voor zo'n op internet gevonden "quote" bij nader onderzoek door historisch wetenschappers geen enkele feitelijke onderbouwing: van het gestelde 'event' kan bijvoorbeeld helemaal niet bewezen worden dat het ooit heeft plaatsgevonden. Of: de vermeende 'uitspraak' van Kano Jigoro Shihan in een 'brief' van Kano aan 'X' kan nergens worden teruggevonden, de brief is nergens aanwezig.

Wat je dan vaak ziet, is dat dit soort 'niet onderbouwde stellingen' gaan "rondzingen" op het internet. Vóór je het weet gaat het een eigen leven leiden, en copy-en-paste de hele judo goegemeente dit soort zaken als "waarheid" op allerlei clubfora, of neemt de essentie ervan over in eigen artikelen terwijl men niet zelf de verificatie doet. Niet zelden ook, kom je quotes tegen die ongetwijfeld hetzelfde 'event' moeten voorstellen, maar die ondeling verschillen. Aangezien het dan een 'quote' zou betreffen, moet de inhoud dus ook gelijk zijn, en kunnen daar dus geen onderlinge grote variaties in zitten. Dat betekent dus, dat er ergens wat fout zit.

Véél van die "fouten" komen voort uit vertalingen van originele Japanse teksten. Allerlei belangstellenden onderzoeken Japanse documenten, komen met teksten in aanraking, en vertalen die vrolijk naar het Engels, of láten dat doen. Soms gaat daarbij de essentie van die tekst verloren, of wordt de teneur net even anders ingeschat, en zó komen die teksten inééns héél anders boven water als de oorspronkelijke schrijver ze bedoeld had. Maar dan wél als "quote" (dus als een stukje bewijs voor een stelling) en die quotes hebben dus de neiging te gaan rondzingen.

Bijna niets is moeilijker dan het benutten van quotes van Kano Jigoro Shihan ter onderbouwing van je stellling. "Kano wilde.....", "Kano vond......". Hoe vaak je dát wel niet leest! Meestal is dat allemaal niet zo duidelijk, want Kano was een wetenschapper, een filosoof, en daarbij een man met vele functies, en actief in het maatschappelijk leven van een cultuur waar directe confrontaties uit de weg gegaan werden en men zich bij voorkeur zéér diplomatiek uitsprak om niet de Eer van de ander te beschadigen en zodoende allerlei trammelant over zich en de ander af te roepen. Dus, ALS je al een correcte vertaling hebt van een geverifieerde uitspraak van Kano, met de juiste teneur in je vertaling, dán rest nog de vraag "welke pet" Kano bij het doen van die uitspraak op had, en welke belangen er mee gemoeid waren. Want dat zijn dus allemaal zaken die zijn uitspraken richting gaven.

En alsof dat niet genoeg is, leefde Kano Jigoro Shihan ook nog in een moeilijke tijd. Politiek moeilijk. Met in de aanloop naar WO-II zéér sterke nationalistische gedachten en politiek bij de Japanse machthebber. Hij had zoons (Kano had zes dochters en drie zonen) die verschillende malen krachtig in botsing kwamen met de staat, en die wellicht wat "wisselgeld" kostten bij het oplossen van die problemen door Kano Jigoro Shihan. We weten, dat Kano in staat was dingen "te plooien" om een bepaald doel te bereiken. Zoals alléén al blijkt uit het overnemen van een aantal van de beste jujutsuka uit oude ryu tegen uitgifte van officiële Dan graden. Voorbeelden zijn echter legio.

Daarnaast was het niet alleen de eigen Japanse machthebber die vermoedelijk zorgde dat Kano behoedzaam moest manoevreren, maar direct ná de oorlog gold hetzelfde voor de geallieerde machthebber. Deze sloot immers vrijwel direct de Butokukai, en het risico was niet geheel denkbeeldig dat Kodokan hetzelfde lot zou ondergaan. Ook dát stuurde ongetwijfeld het handelen en denken van Kano.

En dan nu, vele tientallen tot honderd jaren later, denken we door het lezen van wat boeken en het gebruiken van wat teksten dat we in staat zijn om sluitende conclusies te trekken waarop we vervolgens tot de slotsom komen dat: "Kano dit wilde", of "Kano dat zou hebben gevonden van". Natuurlijk, een aantal van die dingen zijn vrij evident, maar dat geld lang niet voor alles.

En dit gezegd hebbende, gaan we weer verder met het publiceren van blogs over Judo :-)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten