JBN Bestuur: hondje aan de leiband van de verkeerde baas

Hoe visieloze onmacht resulteert in het volgen van de verkeerde baas

Iedereen buitelt over elkaar héén de laatste weken in reactie op de Open Brief van Cor van der Geest. Er heerst woede in judo land. Is dat zo raar?

Nee, natuurlijk niet. Ons bent Hollanders. Wij wensen niet als hersenloze schapen voortgedreven te worden door herders die al héél lang de weg kwijt zijn. Want de Nederlandse judoka zijn dan misschien véél, maar géén hersenloze schapen! Als je ons dwars zit, en niet openstaat voor Overleg, kun je de wind van voren krijgen. En op dit moment waait bij de JBN bestuurders bij wijze van spreken het toupetje van het kalende hoofd!

Het JBN bestuur is al jaren COMPLEET de weg kwijt. En niemand die het ziet kennelijk. We laten ze maar dóórdoen. De JBN bestuurderen lopen aan de leiband van NOC*NSF en daarmee volstrekt aan de leiband van het verkeerde baasje. 

Een goed bestuurder loopt slechts aan één leiband: die van zijn achterban: de JBN leden.

Zo moeilijk is het allemaal niet. NOC*NSF kan wel zovéél willen. Als dat niet de gewenste weg van de leden is, dan is het de taak van het JBN bestuur om tot het uiterste op de bres te staan voor de zaak van haar leden, en alle mogelijke diplomatie uit de kast te trekken om tot het gewenste resultaat te komen. Op basis van wat haar leden wensen. Niet de NOC*NSF. 

Het probleem is, dat de JBN bestuurders al járen niet eens meer lijken te weten wat haar leden willen.

Géén goed overleg, maar bestuursdwang. In plaats van een door de leden gedragen Visie is Geld leidend geworden, net zoals op zoveel plekken in de samenleving tegenwoordig het geval is. En net zoals op die andere plekken leidt die financiële motivatie tot compleet uit het oog verliezen van de werkelijke belangen en tot vernietiging van waardevolle zaken die met moeite en liefde door anderen werden opgebouwd.

Meneer Eland in reactie op het blog van collega blogger Mitesco zag het naar mijn idee helemaal goed: de JBN laat zich sturen op een handjevol wedstrijd judoka's die samen de topsport vormen.

Men vergeet daarbij waarvoor JBN eigenlijk in het leven is geroepen. De brede achterban die samen elk jaar weer de contributie opbrengt blijft met bijna lege handen achter. Grote delen van het budget gaan naar de eigen organisatie van de JBN, en naar de topsport. Ik zou iedereen willen adviseren eens door de begroting van JBN te bladeren en eens wat cijfertjes op een papiertje te schrijven. Dat wordt schrikken! Maar niemand schijnt dat te doen.... en zo zeurt men elk jaar over financiële problemen, maar in plaats daarvan zou men beter iets doen aan de oorzaak. En die oorzaak ligt simpelweg in het jaarlijks teruglopende ledenaantal.

De reden daarvoor is duidelijk. Leden zijn het beu. Dat politieke gemanipuleer door bestuurders die helemaal geen "feeling" met het judo hebben, niet met de leden overleggen noch met haar eigen employees (zie van der Geest's open brief, of kijk naar het Sonnemans debacle). Wie snapt nog waarom men eigenlijk lid is van de JBN?

Men zou de breedtesport moeten promoten. En niet de zuur verdiende bonds-centjes uitgeven aan de eigen burelen en de topsport. De breedtesport. Dáár zit de toekomst. Bij de clubs in het land waar men in armoede de eindjes aan elkaar moet knopen. En dáár zie je de JBN niet. Te min??

De JBN is een harde, ijskoude, op geld jagende en sturende, politiek gedreven instelling.

Er is niet alleen geen "goede" band met de achterban, er is helemáál geen band met de achterban meer. De JBN is voor velen een "noodzakelijk kwaad" geworden, en niet de bond die voor zijn leden opkomt en zorgt. Sterker nog, de JBN ligt dwars, verbruikt onze middelen en dwingt ons in een richting waarin niemand wil gaan.

Het lijkt erop, dat dit jaren zo heeft kunnen doorgaan omdat de clubs in het judo allemaal een grote autonomie hebben in hun dagelijks bestaan. Zo af en toe stoot men zich aan de JBN, maar al heel lang is men gewend om er in ieder geval niets "aan te hebben". 

Men neemt er afstand van, en voelt zich niet meer betrokken. En dat leidt tot het gevolg dat men niet de moeite neemt er iets aan te doen. Bijvoorbeeld door het bestuur eruit te schoppen en grote schoonmaak te houden binnen de bond. Ik zou zeggen, pak eens een paar goeie bestuurders bij elkaar en formuleer in overleg met de achterban een stuk beleid zoals de achterban dat zou willen. En ga op basis van DAT stuk eens praten met NOC*NSF. Wij zijn er als judoka niet om de begroting  van NOC*NSF op te vullen door het product CTO te financieren. Integendeel, ZIJ zijn er om een deel van ONZE sport te financieren. 

Het lijkt mij, dat het huidige JBN bestuur (én de directie die zo onethisch omspringt met hun td's) hun mandaat volstrekt verspeeld zijn. Daar is niets meer van over. Dat men nog steeds niet uit eigen beweging is opgestapt is tekenend voor deze lieden: men begrijpt er niets van, wil het niet begrijpen, en wordt kennelijk niet gehinderd door enig moreel besef richting de eigen verantwoordelijkheid naar de achterban.

Achterban? Wat? Bedoel je die dudes die onze geldkist vullen?

Staat Prestatiedrang ons Judo in de weg?

Topjudo. Roadblock of Hoogst Haalbaar Ideaal?

Het hele gekissebis in de politieke arena tussen NOC*NSF, de JBN, de Sensei en onze technisch verantwoordelijken binnen het "topjudo" in de bond maken het maar weer eens duidelijk: Topjudo werkt blokkerend. Op meerdere fronten. 

Niet alleen doordat er strijd ontstaat tussen Technisch Directeuren en Bestuurders, maar ook omdat dat zogenaamde "topjudo" waar zó ontzettend veel geld naar toe gaat, helemaal niet in het voordeel van de ontwikkeling van ons judo werkt. En als je kijkt naar het hangen en wurgen op de topjudo tatami, zal niemand naar aanleiding van die shido-tsunami op het rare idee komen om met judo te beginnen! In tegendeel zelfs. Er straalt niets van af, van dat zogenaamde "topjudo". Niets.

Ik denk, dat het allemaal weggegooid geld is. Geld dat véél beter besteedt kan worden in de onderbouw van het judo. De judoclubs die van armoe in een zaaltje rond rommelen zo goed ze kunnen, zonder zelfs maar een portret van Kano Jigoro Shihan aan de wand, en die maar met moeite kunnen rondkomen zijn er het slachtoffer van. En door de judoclubs middelen te onthouden die naar het zogenaamde topjudo gaan, ontneemt de JBN zichzelf haar eigen toekomst. Je zou denken dat ze dat in de afgelopen jaren wel geleerd hebben van de teruglopende ledenaantallen. Maar nee hoor. Men gaat vrolijk door. Wat boeit die heren bij de JBN nou wat er met "Frits" de judoka in dorp "X" gebeurt?

Het is niet de strijd tussen Officials, maar de strijd tussen wat de JBN van ons Judo gemaakt heeft enerzijds, en hoe Kano Jigoro Shihan het bedoeld heeft anderzijds, die zich in de afgelopen tientallen jaren aftekent. En tussen beiden zit een groot verschil.

Kano zag het topjudo niet als doel, maar als middel. Als middel tot de verspreiding van het judo. De JBN ziet het topjudo als doel, en alle middelen lijken geheiligd tot dat doel. Bij de JBN gaat het om de prestaties die geleverd worden. De medailles zeg maar. De opbrengst. Muntjes.

Ik zou willen pleiten voor een ethisch reveil in het judo. Terug naar de Clubs. Want dáár moet het gebeuren. Niet in Papendal of een ander Tranendal. En als er IETS naar Papendal zou moeten, dan zouden het de opkomende jongelui uit de clubs moeten zijn die écht technisch judo willen leren. En daar zouden onze top Sensei aan kunnen bijdragen. Zoals ik vroeger in de kadertraining les kreeg van bijvoorbeeld Cees Buenting. Daartoe zou "Papendal" een mooi middel zijn. Verbroedering van Clubs en Judoka bevorderen, in plaats van strijd tussen bestuurders en rood-wit-geblokte Kohaku, uitgevochten door vazallen en politieke pionnen met genante "open brieven" als absoluut dieptepunt. Niet vanwege die brief of wie hem schreef, maar voor wat die brief ons zegt over de Staat van ons Judo hier in Nederland. Daar wordt je toch verdrietig en boos tegelijk van?

Ik zou willen dat Judo weer verbindend kan zijn. Dat het kinderen in de stad en op het platteland weer leert wat partnerschap is, zodat pestprogramma's misschien weer iets minder nodig zijn op de scholen. De JBN zou het clubjudo als Prioriteit nummer 1, 2 én 3 moeten zetten! En daar vloeit dan als vanzelf het "topjudo" uit voort. Samen trainen, samen door dik-en-dun. Samen uitvinden wat je kán en leren hoe je jezelf soms kunt opofferen zodat een ander kan leren en misschien uitblinken.

Er is zovéél te winnen met ons clubjudo. Zoveel. Maar de JBN ziet niet verder als de inkomstenbron die het vormt. Zolang dat nog duurt. Lekker je kop in het zand steken. Zolang je maar op je goed betaalde zetel kunt blijven zitten. En dan zie je wel hoe lang dat nog duurt.

En jij? Wil JIJ eens iets voor jouw Judo doen? Dan heb ik een gemakkelijke opgave voor je! Lees nog eens van boven naar beneden de vetgedrukte zinnen in deze post op. Maar dan voluit, hardop.
Spreek ze uit met overtuiging. Zodat ze blijven hangen. Ik zal het je makkelijk maken, hier zijn ze nog een keer voor je. Kom op, en zeg ze hardop!!!

• Topjudo werkt blokkerend.
• Kano zag het topjudo niet als doel, maar als middel.
• Terug naar de Clubs.
• Ik zou willen dat Judo weer verbindend kan zijn.
• Er is zovéél te winnen met ons clubjudo.

Krokodillen tranen met een Signaal functie

Van der Geest huilt Krokodillentranen

Iedere judoka die het Nieuws een beetje volgt zal inmiddels de Open Brief van Cor van der Geest gelezen hebben. Geschokt ? Dan volg je het Nieuws misschien tóch niet zo héél goed..... Er is namelijk niets nieuws onder de zon. Een bestuurlijke puinhoop bij de JBN. What's new??

Van der Geest huilt natuurlijk enorme krokodillentranen. Hij heeft zélf nota bene jarenlang deel uitgemaakt van het mechanisme dat hij nu (overigens terecht!) tegen de muur spijkert! Heeft hij dan al die jaren niet gezien hoe het bij de JBN werkt? Kom kom Cor...... zó dom ben je toch ook weer niet!

Néé, Cor weet héél goed hoe het werkt bij de JBN. En als hij het al niet weet vanuit zijn periode als Technisch Directeur bij de JBN, dan wist hij dat al láng vanuit zijn ervaring sinds 1970 uit de betrekkingen tussen zijn club KenAmJu en de JBN. Ik sluit volstrekt uit, dat Van der Geest niet wist dat de JBN een politieke slangenkuil is. Natúúrlijk wist hij dat. Hij wist dat zelfs héél goed. Wat is er dan aan de hand?

Wel, Cor is nu zélf door de Slang gebeten! En dat smaakt van der Geest niet. Helemáál niet zelfs. En dán krijg je dit soort "terug-trap-aanvallen". Cor had waarschijnlijk nooit gedacht, dat men ook Hem politiek zou kunnen "misbruiken" en voor het karretje zou kunnen spannen.... want Cor heeft een Staat van Dienst die klinkt als een klok. Cor heeft zich simpelweg vergist in de waarde van een dergelijke Staat van Dienst binnen de JBN. Die is nihil. Dat had onze grootste judoka ooit, Willem Ruska, je wel even kunnen uitleggen Cor, hoe dat werkt bij de JBN !

Het punt is, dat onze Technisch Directeuren bij de JBN allemaal niet uit hetzelfde hout gesneden zijn als onze bestuurderen en operationeel directeuren daar. In vergelijking met de bestuurderen zijn onze TD's allemaal behoorlijk naief, tot zelfs uitzonderlijk naief. Want anders dan naief kan ik het niet noemen als je denkt dat je door de bestuurderen bij de JBN op een integere manier in de bond geïncorporeerd zult worden. Daar is in de afgelopen 50 jaar nog NOOIT sprake van geweest. 

En als je de Open Brief van Van der Geest goed leest, dan lees je daar met name verdriet uit over de manier hoe van der Geest vindt dat hij behandelt is. Boosheid over hoe hij "misbruikt" is in een politiek spel. Een spel echter, waarvan hij had kunnen weten dat het zou spelen, ja, zelfs had MOETEN weten dat het speelde. Hij is echter gelijk ooit Julius Caesar zonder pardon aan het politieke mes van de bestuurderen van de JBN geregen: "Et tu Brute?". En daar báált Cor van als een stekker. Begrijpelijk. Maar dan had je je niet in dat wespennest moeten steken, Cor. Dat heb je toch zélf gedaan? Je bent toch niet gedwongen om TD bij die bende te worden?? Of wél soms?

Of ga je nu vertellen dat je het niet geweten hebt? Dan heb je toch 50 jaar zitten slapen, Cor. En dat zal ik je niet gaan verwijten: je wist wel degelijk waar je aan begon, en bent simpelweg geslachtofferd, net zoals je voormalig beschermeling Ben Sonnemans even later. En beide dingen drukken op je. Dáárom sloeg je terug. In een emotionele uitbarsting die we van je kennen. Maar nu per brief. De vraag is, wat dit gaat opleveren voor het Nationale Judo.

Je verwijt mensen dat ze geen verstand van zaken hebben, en niet de kennis hebben om alles te kunnen overzien. Maar evenzogoed zeg je even verder: "...Dat hoeft niet perse iemand te zijn uit het judo maar wel iemand die met kennis en kunde voor het judo gaat....". Ja, wát is het nou Cor?

Natuurlijk is Ben Sonnemans gewoon geofferd. Nét zoals jij, Cor. Want zo werkt dat nou eenmaal bij de JBN, al tientallen jaren. En niemand grijpt in. Kennelijk. Terwijl het allemaal zó simpel is....

De Bondsraad accepteert een beleidsnota, en het Bestuur doet vervolgens zijn stinkende best om die nota uit te voeren. Als dat Bestuur dat niet kán, niet wíl, of anderszins met die nota een blokkerend probleem heeft, dan treedt het Bestuur áf. Het kan niet zo zijn, dat het Bestuur dan simpelweg zelf de nota wijzigt zonder enig mandaat, en een geheel ander Ei gaat zitten uitbroeden.

Want als dát aan de orde is (en dat zegt Van der Geest in zijn Open Brief!) dan moet het Bestuur eruit gedonderd worden nog vóór dat het zélf kan aftreden! Want die Eer verdient men dan niet eens.

Zo simpel is het. Toch loopt het in de praktijk al tientallen jaren héél anders binnen de JBN, en ik denk dat de leden eens goed moeten nadenken waarom dat nou eigenlijk is....

Natuurlijk is het idee van Centrale Training complete Bullshit. Dat weet iedereen in judoland. Kan iedere judoka met een beetje ervaring jou vertellen. Dat gaat NOOIT werken. Daar heeft Van der Geest volledig gelijk in. Maar ja, in de politieke slangenkuil heerst een andere "Waarheid". 

En die Waarheid die botst zo af en toe heel indringend op de tweede machtslaag in judoland Nederland: die van de Clubs en de daarachter zittende Grote Sensei die in die machtslaag aan de touwtjes trekken. 

NOC*NSF kan wel dénken dat ze de macht hebben, en gemakkelijk wat stukken op het Judo Schaakbord kunnen verschuiven, maar dan houden ze toch geen rekening met datgene dat andere sporten in Nederland NIET hebben: die tweede machtslaag. Bij het voetbal bestaan immers geen Dan-graden. Daar is geen zichtbaar kwalificatie systeem waaraan door sommigen Macht, Ego en Rechtvaardiging wordt ontleent. Het Judo kent die laag wel, en laat ik je vertellen dat die laag machtig is in Judoland Nederland. Er is geen hond in Nederland die de mensen achter die Laag vertelt wat er moet gebeuren. Oók NOC*NSF niet. Dat kan men wel dénken, maar dan komt men bedrogen uit. De Koningen op hun Zetel zijn daar niet in het minst van onder de indruk. En ja, NOC*NSF financiert voor een groot deel de topsport binnen het judo. So What? 

Je moet toch eens kijken naar de Begroting bij de JBN, en eens grofweg indelen waar het geld dat de leden opbrengen naar toe gaat. Dat wordt lachen. Nou ja, eerder huilen eigenlijk.

Velen zijn al eerder "wakker" geworden in de afgelopen 50 jaar, en vertrokken bij de JBN. Niet voor niets zijn er ook andere bonden in Nederland waar vele clubs bij zijn aangesloten.

Misschien is de JBN wel helemaal het redden niet waard. Misschien moet de SlangenKuil maar gewoon worden dichtgegooid. Het is, nadat ik al 50 jaar het gekonkel binnen de bond volg, mij wel duidelijk dat het een illusie is te denken dat de JBN ooit zal veranderen. Ik heb dat al zó vaak gehoord, en nog nooit is er ook maar iets van terecht gekomen. Meestal worden mensen die kritisch zijn simpelweg "monddood" gemaakt, op de één of andere, passende, wijze. Zodat tenminste het kritische geluid verstomd. Bij de JBN vult men graag gaten met het zand uit nieuw gegraven gaten.

Welnu, de Kuil ligt er. Onduidelijk is, wie de Kuil gegraven heeft (of heeft u dit Blog tóch goed gelezen?) en evenzeer onduidelijk is wie er allemaal in zullen donderen. Degene die er nog in valt, is in ieder geval in goed gezelschap van Van der Geest en Sonnemans. Wie weet, misschien valt de graver er zélf ook wel in. Wie zal het zeggen. De kruitdampen zijn nog lang niet opgetrokken. 

Doet mij allemaal een beetje denken aan Fons Jansen. Alleen dáár kon je tenminste nog om lachen....

Sport: maakt méér kapot dan je lief is!

Kenden wij deze slogan vooral uit de campagne tegen de negatieve gevolgen van drankmisbruik, de slogan blijkt multi functioneel te zijn, want we kunnen hem ook gebruiken bij het bespreken van de ontwikkelingen in onze judo wereld!

Sport: maakt méér kapot dan je lief is!

Want sport concentreert zich nou eenmaal rond een paar zaken. Die gaan we hier niet allemaal noemen, want daar gaat dit blog niet over. Eén ervan is "winnen". Want dat is de bedoeling bij sportwedstrijden. Dat je wint. Niemand gaat van huis met de gedachte: "eens kijken hoe ik vandaag kan verliezen!".
En natuurlijk zijn er wat méér aspecten die aan sport kleven.

Punt is, dat géén van die punten centraal staat in het judo! Judo gáát niet om "winnen van die andere judoka". Ja, dat lezen wij wel elke keer overal, maar wat weet die stukjesschrijvert nou meestal? Die bekijkt het judo nét zoals iedere andere sport. Máár: Dat is judo nou eenmaal niet.

En ja, ik weet het: er zijn er genoeg die volhouden dat judo wél alleen een sport is. Zoals de IJF bijvoorbeeld die "de rest" van het judo tijdens de conferentie in Maastricht in 1981 gewoon afschafte. Maar dáárvan hebben we sindsdien de bittere consequenties dan ook wel gezien. Alleen de conclusie trekken, daar hebben de heren en dames bestuurderen méér moeite mee.

Daar gaan we maar weer eens: judo is géén sport, het is een educatief systeem dat tevens sportieve activiteit in zich heeft. Beste stukjesschrijvert, mocht u dit lezen: onthoudt dat nou eens!

En dat verschil is belangrijker dan je denkt. Want waar vroeger de Sensei zich heel goed realiseerde wat Kano Shihan's doelstellingen waren, is de huidige lesgever een Sportinstructeur geworden. Niks Sensei. Men laat zich nog wel zo noemen door de leerlingen, maar de meesten hebben geen flauw benul wat die term nou eigenlijk inhoudt. En dat is spijtig, maar een gevolg van Maastricht 1981. Één van de gevolgen.

Op dit moment leven in Nederland maar liefst 370.000 kinderen onder de armoede grens. Dat betekent veel meer dan dit kleine zinnetje hierboven doet vermoeden. Kinderen in eigen land, in eigen RIJK land notabene, die dus 's morgens veelal zonder ontbijtje naar school moeten, waar nauwelijks geld is voor sportactiviteiten en andere sociale evenementen of bezigheden. Die kinderen zijn blij dat ze leven......

In vroeger tijden waren die kinderen zeer welkom bij de Judo Sensei. Betalen hoefden ze niet. De Sensei wist hoe zwaar de familie het financieel had. Hij kende zijn pappenheimers OF maakte zich grote inspanningen om die te LEREN kennen. De ouders van deze kids konden géén judogi betalen. Dat maakte voor Sensei niet uit, want die had speciaal daarvoor een aantal "leen gi's" op voorraad die hij met liefde aan die leerlingen uitdeelde. En zo konden die kinderen tóch deelnemen aan judo, en konden zo onder de vleugels van Sensei optimaal profiteren van de vele positieve aspecten van judo als educatief systeem.

En Sensei paste er wel voor op alles "kado" te geven aan die kids. Er moest wat voor teruggedaan worden. Sensei verwachtte dan dat je "je stinkende best deed". En hulp aanbood bij het schoonmaken van de matten bijvoorbeeld, of het assisteren in de kleedkamer.

Tegenwoordig doen we het anders. Als je geen geld meer hebt, wordt je eruitgedonderd. "Ja, natuurlijk? Doen ze het bij hockey anders dan?" ik hoor het je zeggen. Maar dát is nou juist de clou. Judo is géén hockey. Dáár zit nou juist één van die zeer belangrijke verschillen die IJF overboord gekiepert heeft in al haar domheid. Sinds 1981 leeft het educatief systeem gemankeerd door in de gelederen van de IJF. En dus hebben we géén armoedzaaiers nodig in de sport, en dus hoeven wij ons over "dat soort volk" géén zorgen meer te maken: zoek maar een baantje! Dat deze egocentrische gedachte maar liefst 370.000 kinderen in een sociaal isolement plaatst is kennelijk niet "onze" zorg.....

Dat werkt nogal door. Want in die gelederen van de IJF zit bijvoorbeed ook de JBN. En vergis u niet: die JBN is niets beter. Ook de JBN die wordt geacht de belangen van ons judo te verdedigen (en dus eigenlijk het ideaal van Kano Jigoro Shihan) dondert je maar zó uit de bond als je de contributie niet langer kunt betalen. Met een dikke rekening van een incasso bureau erbovenop. Jawel. En dat beperkt zich niet alléén tot individuele judoka maar strekt zich zelfs uit tot hele judo verenigingen die simpelweg geroyeerd worden als de vereniging de bijdrage aan de JBN niet langer betaalt. Gaat het alleen om geld?

Dit geeft allemaal aan, hoe ver het in Nederland gekomen is met ons judo. Partnerschap is een onbekend begrip aan het worden. Je partner? Dat is die figuur die je tijdens de training door de mat gooit zodat je straks op de wedstrijd kunt uitblinken. Die gast moet niet drammen. Had hij maar moeten gaan schaken als hij daar niet tegenkon.... Het krijgt allemaal een enorm egocentrisch, ja bijna asociaal, geurtje. En aangezien de nationale bond het goede voorbeeld mag worden geacht te geven, stinkt zij het hardst!

De Noodzaak van Heroriëntatie in Clubjudo

Niets is beter voor de ontwikkeling van ons judo dan club-judo. De "club" als onbaatzuchtige vereniging van gelijkgestemden. Mensen die allemaal graag bezig zijn met judo: ik ben ermee opgegroeid. Jawel.
Uw schrijver komt rechtstreeks voort uit het Club Judo. En práchtig dat het was.... daar bewaar ik de beste herinneringen aan.

Maar club-judo is een moeilijke zaak. Dat begrepen bestuurders vroeger. De clubbesturen van vroeger lieten judotechnische zaken met liefde over aan de Sensei. De Sensei hadden de leiding over alles wat met judo te maken had. De voorzitter, penningmeester, secretaris en bestuursleden keken wel uit om zich daarmee te bemoeien. Zij gingen over het beleid met betrekking tot de zaal, gemeente subsidies, ledenlijsten noem maar op.

In de jaren 60 en 70 was er een goed contact tussen bestuurderen en Sensei. Ieder wist waar zijn taak begon, en waar deze ophield. Dat was een goede zaak, en als leerling was het je ook altijd helemaal duidelijk waar je moest zijn voor een bepaald iets: bij de club, of bij Sensei.

Tegenwoordig zijn veel zaken anders geworden. Clubjudo werd vroeger gezien als het educatieve middel wat het was, en de clubbestuurders voelden zich daar prima in thuis. Het was een doel dat zij niet alleen erkenden, maar ook hérkenden. Dáárvoor waren zij immers "club-bestuurder". En niet zelden zorgde zo'n club ook voor allerlei andere cursussen op creatief vlak, boden gezellige bijeenkomsten voor ouderen of jongeren. Dit soort clubs hadden professionele leiders in huis, en werden niet zelden gesubsidieerd door gemeenten vanwege de sociale doelstellingen en functies.

Dát, beste lezers, dát zijn we KWIJT.

Is het de tijdsgeest, waarin clubwerk en welzijn niet meer als functie van de Overheid gezien worden, ligt het aan de bezuinigingsdrift waarin met gemak ten faveure van de begroting de maatschappij wordt uitgekleed tot op het kale bot? Wie het weet mag het zeggen. Maar wat we inmiddels nog over hebben zijn 2 groepen: de commerciële sportinstituten en de verenigingen. Beide bieden niet langer wat het club-judo vroeger bood.

De commerciële sportinstituten niet, omdat die uiteindelijk niet al te veel belangstelling meer hebben voor de educatieve functie van het judo. Zij gaan immers voor de winst. De schoorsteen moet roken, en dat brengt toch een fundamenteel andere instelling met zich mee. Het leidt de beslissingen vanuit andere gedachten dan het judo.

De sportverenigingen van tegenwoordig kampen met een heel ánder probleem. De "versporttificatie" van het judo en de teloorgang van het oude clubwerk hebben geleid tot een verenigingsvorm waarbij de judo instructeur een ander is dan de bestuurder. De voorzitter bepaalt beleid, en niet zelden stapt hij daarbij gemakkelijk op het gebied van de vroegere "Sensei". Voor hem niet vreemd: dat doet hij bij voetbal immers óók?

En zo hebben we een verenigingsstructuur gekregen waar goedbedoelende mensen hun kostbare vrije tijd stoppen in een bezigheid waarvan ze meestal geen flauw benul hebben. Met alle gevolgen van dien. Judo leraren die niet langer een rol als Sensei meer spelen, maar "instructie geven" in een sport die toevallig "judo" heet. En die beide verarmingen werken erg beroerd op elkaar in, en maken het eindresultaat steeds beroerder.

Als je het mij vraagt is het tijd voor dit soort verenigingen om met zijn allen eens om de tafel te gaan zitten, en een duidelijke "scheiding van machten" af te gaan spreken. Het bestuur doet zijn ding, en de leraar wordt weer Sensei. Om dat te bereiken moeten alle partijen begrijpen waarom het gaat, en wat er op het spel staat. De instructeur moet over zijn eigen trots héén stappen, en wellicht zorgen voor een eigen "fall back" in de vorm van een ervaren en geroutineerde Sensei die voor rugdekking kan zorgen als het gaat om judotechnische zaken.

We moeten roeien met de riemen die we hebben, maar we hoeven er elkaar niet mee om de oren te slaan, en we zouden moeten bekijken op welke manier dit het best kan gebeuren. Zodat we straks nog judo hébben, en niet alleen maar een sport waarvan niemand meer weet wat het ook al weer precies was.....

Een moderne uitwinning van Nanatsu-No-Kata

Van het Judo hebben we een cafetaria-product gemaakt. We pakken wat we leuk vinden, en pleuren de rest in de afvalbak. Als de "friet" op is, gooien we het bakje weg en wandelen de automatiek uit. Iets ongezonder als dat we er in kwamen, want ondertussen hebben we slechts zetmeel en vetstoffen tot ons genomen, en geen of nauwelijks mineralen, vitaminen en vezels.

We zijn "uitbaters" geworden. Niet langer zijn we "studenten" op weg naar een grotere kennis en vaardigheid, maar proberen we onze "winst" te vinden en te pakken bij al wat we doen. Daarbij gaat het tegenwoordig niet alleen meer om de sport. Het element "sport" uit het judo distilleren kunnen we al héél goed sinds 1981. Wel jammer dat we daarmee alleen het zetmeel en de vetstoffen nuttigen, maar dat wisten we al. Begrijp wél, dat het moderne wedstrijdjudo niets met "shiai" uit het oorspronkelijke concept te maken heeft. Dat blijkt alléén al uit het feit dat we tegenwoordig in het clubjudo met een gerust hart kinderen van 6 of 7 jaar naar wedstrijden sturen.

Néé, we baten nog véél méér uit! Slimme geesten hebben bedacht, dat er wellicht in dat hele "vehicle" van judo nog wel méér te slopen valt dan "wedstrijden". Misschien kunnen we ook wel iets met de educatieve elementen? Kunnen we dáár geen "kleingeld" van maken? Jawel hoor. Praktisch alles kan tegenwoordig immers. En het zijn tijden van Economische Crisis en Recessie, dus waarom niet?

En dan valt mijn oog inééns op het psycho-sociaal leertraject "Rots en Water" waar men op comfortabele wijze leunt op een aantal basisprincipes uit o.a. het judo. Zo lezen we op de website van "Rots en Water" onder andere de volgende zinsnede:

"Op fysiek niveau betekent dit dat een aanval gepareerd kan worden door hard aangespannen spieren (rots) maar vaak zelfs nog effectiever kan worden opgevangen door een beweeglijk meegaan met de energie van de aanvaller (wateraspect)"

Goh. Waar kennen we dat van? De Sensei Ueshiba en Kano vonden dit al aan het eind van de Meiji-restauratie uit en bouwden hun educatieve systemen Aikido en Judo uit gebaseerd op onder andere dit soort principes. Hirano Tokio Sensei ontwikkelde zijn Nanatsu-No-Kata gebaseerd op de golfbewegingen van het water. Wel, je kunt ze nu een stuk sneller leren bij "Rots en Water", want waar deze Sensei hun "Do" tot levensweg formuleerden, biedt "Rots en Water" cursussen waar men deze principes met turbo-speed onder controle kan krijgen:

"De driedaagse Rots & Water training is de enige training die deelnemers opleidt tot gecertificeerd Rots & Water trainer."

3 Dagen. Dáár kunnen de oude meesters nog een puntje aan zuigen! In drie dagen kun je gecertificeerd trainer worden en anderen leren hoe met deze principes aan de slag te gaan. Kost wel een paar eurotjes trouwens, maar goed, er zijn óók kosten hé!

En wat nog mooier is, in die 3 dagen leert men zelfs óók nog iets over "hara":

"Het leren gronden (stevig en ontspannen staan), centreren (adem in de buik) en richten van de aandacht/focus.(uiterlijk focus, later transformerend naar een innerlijk doel) Het centrum (in Japan benoemd met hara, in China met tantien) wordt ervaren en ontwikkeld als een centrum van kracht en een centrum van rust."

Naar mijn smaak wederom een schoolvoorbeeld van "hoe het niet moet". Hoe lang doen wij mensen er nou eigenlijk over om te leren dat je niet "de krenten uit de pap" kunt halen? Om iets te leren, en de vruchten ervan te kunnen plukken, is volledige inzet en studie nodig, niet alleen van de delen uit de stof die we leuk vinden, maar vaak vooral ook van de delen die we misschien minder leuk vinden. Of die minder snel tot het beoogde resultaat leiden. Deze geven echter vaak wel een beter resultaat, en beklijven een stuk beter.

Nee, we pakken de krenten uit de pap, donderen er een pseudo-wetenschappelijk sausje over heen en maken mensen wijs dat we in 3 dagen in staat zijn les te geven in de genoemde principes. Dat anderen dat een leven lang studie kost boeit niets. Who cares?? Gelukkig ziet de overheid toe op de erkende titel "Judoleraar" door een rijkserkenning. "Rijkserkend Judoleraar" staat daarmee tenminste nog ergens voor, en biedt tenminste nog enige zekerheid.

Judo, net zoals Aikido, zijn niet voor niets "Do". Je doet deze Kunsten onrecht aan door te trachten er met enkele onderliggende principes vandoor te gaan en deze uit te winnen voor je eigen doelstellingen, welke deze ook mogen zijn. Let wel: ik zeg niet dat trajecten als "Rots en Water" niet werken. Ik zeg wél, dat het een illusie is dat mensen na een opleiding van 3 dagen zelf ook maar enig begrip hebben van de onderliggende principes en technieken, laat staan dat zij in staat zijn als "gecertificeerd trainer" anderen in die technieken en principes te onderwijzen op een verantwoorde wijze.

Je moet de Weg gaan zoals hij bedoeld is. Spreekwoordelijk gezegd met "bloed, zweet en tranen". Je kunt niet per helicopter op "De Weg" landen, een kilometerpaaltje uit de grond rukken en vervolgens weer even snel verdwijnen, en dan stellen dat je "De Weg" gegaan bent onder verwijzing naar het in bezit zijnde paaltje.

Laat staan dat Cafetaria voer, en ga eens wat fatsoenlijks eten!

Kent Judo geen Moraliteit? Een aanzet tot denken!

Het leven van Samurai werd door de Bushido gedicteerd

Zo af en toe gebeuren er zaken in het leven die discussie oproepen. Soms zeer heftige discussie. Voorbeelden genoeg. Zo ook in ons judo. Soms gebeurt er in ons Judo iets, dat heftige reacties oproept en discussies losmaakt. Zo is onlangs fel discussie gevoerd op een internationaal judo forum over moraliteit in combinatie met judo naar aanleiding van de jongstleden arrestatie van een hoge Dan-graad houder in de USA op verdenking van verduistering. Collega blogger Mitesco had het er deze week al over.
Dat bracht de discussie op de rol van moraliteit in judo: in judo zou géén moraliteit zijn, judo zou ons geen moraliteit leren.

Moraliteit zit wel degelijk in de genen van judo. 

Moraliteit gaat over gedragscode die onderscheid leert tussen "goed" en "kwaad", met een vertaling naar het gedrag en met een vorming van het geweten. Moraliteit beschrijft dus kort gezegd de regeltjes waarbinnen ons gedrag zich zou moeten bevinden.

Een maatschappij zonder moraliteit zou niet kunnen functioneren. Als zodanig is moraliteit verweven in alles wat wij doen in ons dagelijks leven, dus óók in ons judo. Maar leert judo ons dan geen moraliteit vanuit zichzelf? En dáár wordt het moeilijk, en daar vinden we denkelijk óók de bron van de hedendaagse ontkenning zoals die op de fora waarneembaar is als zou judo niets te maken hebben met moraliteit, bedoelende, dat judo ons géén moraliteit léért.

Moraliteit is niet overal hetzelfde. Moraliteit als systematiek en hoe het werkt wél, maar inhoudelijk niet. Net zoals een Wetboek in Nederland dezelfde idee heeft en dezelfde bedoeling heeft als in Duitsland of India, maar toch een geheel andere inhoud kan hebben.

In Japan is met name in de vorming van de Krijgskunsten de Bushido (de Weg van de Krijger) elementair geweest. Vergelijkbaar met ons Ridderschap in de Middeleeuwen zeg maar. De Bushido schreef voor, hoe de samurai zich te gedragen had. Punt is, dat de bushido een conflicterend moraliteitssysteem is met het aan Westerse landen ten grondslag liggende door christelijke grondslagen vormgegeven moraliteitssysteem.
Niet in élk punt, maar wél in zeer belangrijke.

Zo wordt in de Bushido de daad van "Seppuku" als een Recht beschouwd. Seppuku is het Recht van de Samurai om zijn Eer te redden als die Eer door oneervolle acties was beschadigd of besmeurd. Met het uitvoeren van Seppuku kon de Samurai zijn Eer en dat van zijn familie herstellen.
In de op christelijke grondslagen gevormde moraliteitssystemen wordt het plegen van zelfmoord onder bijna alle omstandigheden als verwerpelijk gezien. Dat is een zeer groot contrast met de Bushido. En zo zijn er méér van die contrasten.

Nou zul je zeggen: "Jawel, maar hoe komt dan die Bushido in het judo terecht?"

Moraliteit staat niet in een Wetboek. Moraliteit is sowieso moeilijk exact definieerbaar. We kunnen wel van enkele zaken zeggen dat het er zeker NIET in zit, maar een volledig dekkende omschrijving maken is sowieso al moeilijk of zelfs helemaal niet te doen. In judo is ook geen blauwdruk aanwezig hoe de moraliteit daarin tot uitdrukking moet worden gebracht. Dat is dus niet vreemd. Ook wij Nederlanders krijgen op school geen boekje mee: "De Moraliteit in Nederland, vervat in 200 uit het hoofd te leren regels".

De Butokukai echter is als militaire academie in Japan van oudsher belast geweest met het opleiding van krijgers, militaire functies. Bushido was de drijvende moraliteit in die militaire functies, vanuit de tijd van de Samurai. Bushido was dus binnen de Butokukai een zeer belangrijk element. Punt is vervolgens, dat een aanzienlijk aantal judo Sensei van topnivo zijn voortgebracht door de Butokukai. Sensei dus, die waren opgevoed in de leer van de Bushido, zij het in een meer moderne vormgeving dan in de tijd van de Samurai.
Die Sensei hebben wij in Europa leren kennen. Mannen als Tokio Hirano en Haku Michigami kwamen van de Butokukai. Waren Busen.

En zodoende kom je dus op een "botsing der stromingen" wanneer deze Sensei in het Westen judo trachten te onderwijzen. Even alle andere grote cultuurverschillen daar gelaten, was er dus ook een groot verschil in de moraliteitssystemen waar te nemen.


Het is daarbij een bekend verschijnsel, dat menging van moraliteitssystemen nauwelijks of niet gaat, en in ieder geval niet snel. Zaken die niet per defenitie als "moreel gewenst" worden gezien, zijn immers "moreel onacceptabel". En zodoende wordt veel van de moraliteit die in het judo is meegevoerd vanuit de Butokukai verworpen wegens conflicterende systematiek en opvattingen, zonder dat zulks echt opgevallen is. Het wordt gewoon "weggedacht". Het wordt "ontkend". Maar dat wil niet zeggen, dat het er nooit wás.

En alhoewel ook Kano Jigoro Shihan niet bijvoorbeeld een heel hoofdstuk wijdde aan de moraliteit in judo, is van hem wél, bekend hoe graag hij gezien zou hebben dat een moderne vorm van Bushido bij de Olympische Spelen zijn intrede zou doen! Ook Kano Jigoro Shihan was natuurlijk vanuit zijn eigen culturele achtergrond door de Bushido gevormd, en die "beker" werd gewoon van generatie op generatie doorgegeven. Zowel de Stichter zélf, als ook de school waar de meeste judo Sensei zélf werden opgeleid waren dus Middelen die de Bushido propageerden en installeerden in het judo!

Bushido bestaat in Japan nog steeds, zij het in geheel andere vorm en gedaante. Maar bijvoorbeeld in Japans politiecorpsen wordt nog steeds "het bevorderen van de moraliteit van de bevolking" als één van de kerntaken gezien. Uiteraard komt dat door de historische banden tussen deze politiekorpsen en de oude samurai, die na 1867 voor een groot deel in die politiekorpsen opgingen. Ook niet zo vreemd, want de oude Samoerai werden vroeger al gezien als de beschermers van de andere klassen.

Het punt is, dat tegenwoordig judo niet meer éénduidig te classificeren valt. En al helemáál niet meer met de bedoelingen en beschrijvingen van de Stichter in de hand, veel eerder met de Reglementen en Notulen van de IJF in de hand eigenlijk. En waar de relatie tussen judo en de Stichter is verbroken, en daarvoor in de plaats bedoelde Reglementen en Notulen zijn gekomen, is het niet vreemd te bemerken dat invloeden die vanuit de bushido in het judo zijn versmolten in die nieuwe, hedendaagse judovorm niet langer herkend worden. En aangezien de moderne mens "ietwat" gemakzuchtig is, gaat hij niet op zoek naar de oorsprong of naar kennis, maar maakt gebruik van de methode van de gemakkelijke ontkenning: er is géén moraliteit in Judo!

In zijn judo niet misschien. In het mijne wél.